در کوچه فستیوال بوشهر چه می‌گذرد؟
اگر در کوچه پس کوچه‌های چهار محله بوشهر قدم بزنید. در محله شنبدی به یک کوچه می‌رسید، که یک طرفش حسین رومی سازهایش را کوک می‌کند. روبرویش روی چهارپایه‌های کوتاه چوبی می‌توانید چای دمی تازه در استکان کمر باریک بنوشید. کمی آن طرف‌تر هم در چوبی کافه حاج رئیس را می‌بینید. در این کوچه هفته‌ای چند روز صدای ساز و آواز به گوش می‌رسد. اما ۶ روز از سال این‌جا غوغا می‌شد. هلهله‌ای از آواهای لری، خراسانی، آذربایجانی و جنوبی! عمارت حاج رئیس از 18 اسفتد مهمان گروه‌هایی از جای جای ایران می‌شد تا با همنوایی به استقبال عید نوروز بروند.
ایده شکل‌گیری کوچه فستیوال
احسان عبدی‌پور از ایده کوچه فستیوال می‌گوید که از کافه لاله اسکندری در تهران، زمانی که هنرمندان محلی هرمزگان در آن برنامه اجرا می‌کردند، شکل گرفت. احسان به همراه ادریس برادرش که برگزار کننده این رویداد هستند تصمیم می‌گیرند فراخوانی دهند تا هنرمندان مختلف را از چهارگوشه ایران جمع کنند. تا در 18 اسفند روز بوشهر، آهنگ‌هایی محلی از نواحی مختلف ایران در این شهر نواخته شود.
فستیوال کوچه در کافه حاج رئیس
سفر به بوشهر به خودی خود سفری کم‌نظیر است. چه رسد به آنکه فستیوالی از موسیقی‌های محلی هم در یکی از بهترین ماه‌های سال در آن اجرا شود. فستیوال کوچه در کافه حاج رئیس با استقبال خوب مردم در دو سال 96 و 97 برگزار شد. فستیوال اسفند ۹۸ به‌دلیل شیوع کرونا کنسل شد و متاسفانه این تعطیلی تا سال گذشته ادامه داشت. بلیط‌های فستیوال از چند ماه قبل، پیش‌فروش شده و با سرعت به فروش می‌رفت. شاید نغمه نی‌انبان محسن شریفیان توی گوش مردم می‌پیچید که این چنین به تکاپو می‌افتادند. البته همچنان در مواقع مختلف سال، به‌خصوص عید نوروز هنرمندان به‌نام موسیقی محلی جنوبی در حیاط عمارت حاج رئیس میزبان مردم هنردوست هستند.
گروه‌های مختلف موسیقی محلی ایران در کوچه فستیوال
احسان عبدی‌پور می‌گوید: “پیام برگزاری جشنواره موسیقی کوچه فستیوال در کنار هم بودن و سازها را به نام مردم کوک کردن و با هم و برای هم نواختن است“. قطعه‌هایی از موسیقی محلی نقاط مختلف ایران توسط گروه‌های به‌نام موسیقی از خوزستان، هرمزگان، کردستان، لرستان، گیلان، آذربایجان و خود بوشهر اجرا می‌شد. پس از اجرا گپ و گفت دوستانه نوازندگان، خوانندگان و مردم تا پاسی از شب ادامه داشت. در سال 96 گروه معروف “داماهی” هرمزگان به عنوان گروه برتر انتخاب شد.
راز و رمز موسیقی شنیدنی و اعجاب انگیز بوشهر
موسیقی بوشهر از کوچه پس کوچه‌های محله‌های قدیمی شروع می‌شود. در جشن‌ها و عزاداری‌ها اوج می‌گیرد و روی لنج‌ها نوای جاشوها می‌شود.
- خیام خوانی معروف بوشهری: تصور کنید جایی میان کافه ناجی انتهای بازار میوه و ماهی بوشهر نشسته‌اید. یک نفر رباعیات خیام را با ضرب می‌خواند. یک نفر فلوت یا نی جفتی می‌زند. شما هم با دست زدن و زمزمه همراهی‌شان می‌کنید. خیالی بی‌نظیر!
- نیمه خوانی آوازی روی لنج: یک تک‌خوان می‌خواند و بقیه با “هله مالی” یا “هله” جواب او را می‌دهند. این آوازها هنگام کار بر روی لنج خوانده می‌شد. در گویش محلی به پارو میداف می‌گویند. مواقعی که روی لنج‌ها پارو می‌زدند، نیمه میداف خوانده می‌شد. نیمه شِراع یا بادبان را برای بادبان کشی می‌خواندند. نیمه گَرگور را هم هنگام کشیدن لنگر می‌خواندند. به گفته ناخدا خدر: “لنج‌ها تنها بادبان داشت، آن زمان موتور نبود. سفرهای دریایی گاه شش ماه طول می‌کشید. اگر این اشعار و آوازها نبود کسی حوصله دریا ماندن نداشت.“
- شروه خوانی، نوایی عاشقانه و سوزناک: شروه، دو بیتی‌هایی با مضمون عاشقانه است که در فراق، وصال و وصف معشوق به صورت منفرد و با نوایی سوزناک خوانده می‌شد. شروه‌خوانی بیشتر در منطقه دشتی رواج داشته. مادران هم از کودکی، فرزندان‌شان را با این آوای محزون آشنا کرده و کنار گهواره لالایی‌وار در گوش کودک می‌‌خوانند.
